Nhắc đến lịch sử kiến trúc Âu Châu làm sao có thể không kể đến các trường phái nổi tiếng như Roman, Baraque, Byzantine, Phục Hưng… Đó là những nét nghệ thuật kiến trúc tiêu biểu thể hiện phong cách của từng thời đại ở châu Âu. Các công trình đồ sộ mang đậm lối kiến trúc này vẫn đứng vững trước biết bao sóng gió cho đến ngày nay. Chúng còn gắn liền với sự phát triển qua hàng thế kỉ của lịch sử nhân loại.
Nhưng nổi bật hơn cả và cũng là nét kiến trúc với nhiều công trình nổi tiếng hiện tại. Chính là lối kiến trúc Gothic lừng danh ở châu Âu. Hàng loạt công trình mang nét kiến trúc Gothic có thể kể đến như: Nhà thờ Đức Bà Paris, Tu viện Westminster London, Tháp đồng hồ Big Ben,… Trong bài viết dưới đây, hãy cùng wpg.com.vn tìm hiểu kỹ hơn về phong cách kiến trúc độc đáo và đỉnh cao này nhé!
Lịch sử kiến trúc Gothic
Kiến trúc Gothic Pháp (hay francigenum opus) là một phong cách kiến trúc bắt đầu phát triển từ nửa sau thời Trung cổ ở Tây Âu. Kiến trúc Gothic được thể hiện rõ nhất và đẹp nhất trong các nhà thờ lớn. Tại vị trí trong các thánh đường và một số các công trình dân dụng. Nhiều mẫu kiến trúc nhà thờ vẫn còn lại cho đến ngày nay. Trong đó, những công trình nhỏ nhất cũng mang vẻ đẹp đặc trưng. Bởi vì các công trình kiến trúc Gothic không giống hệt nhau.
Người Ý thời Phục hưng đã gọi gotico là “Gothic”. Phong cách này ban đầu được lấy tên là “francigenum opus. Dịch nôm na ra là “tác phẩm của người Pháp”. Thuật ngữ “Gothic” ban đầu được dùng theo nghĩa xấu. Từ này xuất phát từ tên gọi những người Goth. Đây là loại người mà theo người La Mã thì là những kẻ “mọi rợ”. Vì thế, theo người Ý ở giai đoạn Phục hưng, kiến trúc Gothic là tác phẩm của những kẻ mọi rợ. Bởi nó là kết quả của sự đoạn tuyệt với những quan niệm thẩm mĩ Hy Lạp-La Mã.
Phần lớn các nhà khảo cổ và những sử gia nghệ thuật đều bác bỏ nhận định này. Họ chỉ ra rằng đối với kiến trúc Roman trước đó, kiến trúc Gothic là một sự phát triển thêm lên hơn. Kỹ thuật và quan niệm thẩm mỹ của kiến trúc Gothic đã được vĩnh cửu hoá trong kiến trúc Pháp thế kỷ XVI. Và sau đó, khi một trào lưu đổi mới, làn sóng chủ nghĩa lịch sử xuất hiện vào thế kỷ XIX cho tới đầu thế kỷ XX. Phong cách này phát triển thành “tân Gothic”.
Điểm nổi bật của kiến trúc Gothic
Nhà thờ Gothic có chiều cao từ 38 đến 42m. Riêng tháp lấy ánh sáng cao đến 60m. Cửa sổ kính màu ở mặt đứng có thể lên tới 8 đến 12m. Mặt đứng phía Tây (mặt chính) của kiến trúc nhà thờ Gothic tuân theo các chế định nhất định, từ dưới lên trên được chia làm ba tầng. Phần dưới cùng là cửa, thường có ba hốc cửa rất sâu. Phần chính giữa cửa sổ tròn to làm bằng kính màu được tô điểm như những bông hoa hồng. Phần trên cùng là hành lang và hai tháp chuông.
Kết cấu nhà thờ Gothic là một trong những sáng tạo đặc biệt tạo cho công tình nhà thờ những nét ấn tượng. Hệ thống kết cấu nhà thờ Gothic là một hệ thống không gian lớn. Dùng khung chịu lực, tách biệt rõ rệt giữa kết cấu chịu lực và ngăn cách. Những thành phần chính tính từ đổ mái xuống là vòm mái hình múi có sống, cuộn nhọn, cột và cuộn bay. Hệ thống đã tạo cho kiến trúc những không gian mênh mông và một khung cảnh nội thất nhẹ nhàng, ngập tràn ánh sáng.
Trong các công trình mang lối kiến trúc này, khi xây dựng vòm mái bằng hình chữ nhật. Người ta gập mái cong hai chiều rất phức tạp. Vì vậy xử lý kiến trúc vòm có múi đơn giản hơn rất nhiều. Hệ thống kết cấu của vòm Gothic không có gắn bó nào với kết cấu của kiến trúc La Mã cổ đại. Tính chất cách tân của lối kiến trúc này có được là nhờ những cuộn nhọn. Vòm mái hình múi có sống trong kiến trúc mái nhà thờ Gothic được chia làm nhiều loại khác nhau.
Các công trình nổi tiếng thiết kế theo lối Gothic
Dù được công nhận vào năm 1163 nhưng việc xây dựng nhà thờ Saint-Étienne ở Sens đã bắt đầu vào năm 1135. Điều này khiến nó được công nhận là nhà thờ theo kiến trúc Gothic đầu tiên. Kiến trúc Gothic bắt nguồn từ Châu Âu (chủ yếu là Pháp) vào khoảng thế kỷ thứ XII. Vì thế chúng còn có tên gọi khác là kiến trúc kiểu Pháp. Ban đầu, Gothic gắn liền với các thiết kế nhà thờ. Vẻ bí ẩn và lạ lẫm nên còn gắn liền với ý niệm “man rợ và kinh dị”.
Trên đây là những công trình tiêu biểu mang nét đẹp của kiến trúc Gothic. Những công trình nãy vẫn đứng vững tồn tại cho đến ngày nay. Tất cả đều là biểu tượng của quốc gia nơi các công trình này tọa lạc. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp các bạn có thêm kiến thức về một lối kiến trúc cổ độc đáo. Các bạn có thể xem thêm những công trình tiêu biểu khác trong chuyên mục Kiến trúc – Mỹ thuật.
Nguồn: trendviet.vn
