Không biết từ bao giờ mà câu nói “tháng tám giỗ cha, tháng ba giỗ mẹ” luôn đọng lại trong lòng mỗi người Việt Nam để nhắc nhở mọi người về tháng ba, tháng tám hàng năm. Trong một lễ hội tưng bừng để tưởng nhớ các vị Thánh, Mẫu đã có công lập nên và bảo vệ vùng đất linh thiêng này. Hàng năm, từ ngày 15 đến 20 tháng 8 âm lịch, tại phường Lộc Vượng, thành phố Nam Định, tỉnh Nam Định tổ chức “Khai ấn Trần” tưởng nhớ công lao của 14 vị vua nhà Trần.
Theo lời kể từ xa xưa của các bô lão, vào những năm Tý, Ngọ và Dậu, lễ khai ấn được tổ chức trước đền Thông Châu vào rằm tháng Giêng, tổng cộng có bảy làng tham gia. Lễ rước thần của làng tề tựu về Đền Thượng để tỏ lòng thành kính với vua Trần. Cho đến nay, lễ khai ấn vẫn giữ nguyên nghi thức truyền thống, thu hút hàng nghìn người từ khắp mọi miền đất nước đến tham quan hàng năm xin ấn để cầu chúc năm mới an khang thịnh vượng. Bài viết dưới đây sẽ miêu tả chi tiết về nghi lễ mang đậm nét dân tộc này.
Đôi nét về lễ Khai ấn đền Trần
Hội đền Trần diễn ra từ ngày 15 đến ngày 20 tháng tám âm lịch hàng năm. Những năm chẵn hội mở to hơn năm lẻ. Song không đợi đến chính hội. Khách thập phương đã nô nức về trẩy hội đền Trần. Hành hương về cội nguồn ai cũng mong muốn điều tốt lành, thịnh vượng. Trước sân đền phấp phới lá cờ đại. Lá cờ truyền thống với năm màu rực rỡ biểu trưng cho ngũ hành. Hình vuông biểu tượng đất (âm). Rìa tua hình lưỡi liềm biểu tượng trời (dương). Chính giữa cờ hội thêu chữ “Trần” bằng chữ Hán do hai chữ “Đông” và “A” ghép lại.
Lễ hội được cử hành trang nghiêm. Nghi lễ được diễn ra với các lễ rước từ các đình, đền xung quanh về dâng hương, tế tự ở đền Thượng thờ 14 vị vua Trần. Lễ dâng hương có 14 cô gái đồng trinh. Đội 14 mâm hoa đi vào đền trong tiếng nhạc lễ dâng lên 14 ngai vua. Nghi lễ này là hồi ảnh của cung cách triều đình phong kiến xa xưa. Phần hội có nhiều hình thức sinh hoạt văn hoá phong phú, độc đáo. Như chọi gà, diễn võ năm thế hệ, đấu vật, múa lân, chơi cờ thẻ, đi cầu kiều, hát văn, múa bài bông. Chính những nét sinh hoạt văn hoá độc đáo này. Đã tạo cho hội Đền Trần sức hấp dẫn và cuốn hút du khách thập phương.
Lễ rước kiệu Ngọc Lộ
Để chuẩn bị cho Lễ Khai Ấn vào ngày 14/2 (âm lịch) tại Khu di tích Đền Trần, TP Nam Định. Đã diễn ra Lễ rước kiệu Ngọc Lộ. Thu hút hàng ngàn người dân và du khách thập phương tham dự. Đây là nghi lễ có ý nghĩa để đức Phật Hoàng Trần Nhân Tông về bái tổ tiên triều. Đồng thời chứng giám cho hoạt động lễ hội ở đền. Và mang ý nghĩa gắn kết cộng đồng. Cố kết đạo với đời và tôn giáo.
Lễ rước kiệu Ngọc Lộ diễn ra theo hình thức đoàn rước 200 người. Đi đầu là cờ ngũ sắc, kiệu sứ giả, rước chân nhang và phật tử đi cuối tụng kinh. Lễ hội đền Trần đã có lịch sử lâu đời để tưởng nhớ nguồn gốc thủy tổ các vị vua triều Trần. Và anh hùng dân tộc Quốc công tiết chế Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn. Các nghi lễ trong lễ hội đều thể hiện lòng tri ân sâu sắc của nhân dân đối với các vị vua anh minh. Những vị tướng tài ba và anh hùng dân tộc có công với đất nước
Công tác chuẩn bị lễ hội
Lễ hội Khai ấn đền Trần năm nay sẽ diễn ra từ ngày ngày 11 đến ngày 16 tháng Giêng (tức 18/2 đến ngày 23/2 dương lịch). Trọng tâm là đêm Khai ấn ngày 14 tháng Giêng. Ông Nguyễn Xuân Hoạt – Trưởng ban quản lý Khu di tích lịch sử khu văn hóa Đền Trần cho biết: “Lễ rước kiệu Ngọc Lộ đã có từ rất lâu, được ghi lại trong dư địa chí của tỉnh Nam Định, văn bia đặt tại chùa Tháp.
Trước đây 5 thôn: Tức Mạc, Hậu Bồi, Hà Lộc… tổ chức. Sau đó thất truyền vào đầu thế kỷ 20. Để đảm bảo an ninh trật tự. Tránh tình trạng xô đẩy, chen lấn. Ban tổ chức Lễ hội đền Trần sẽ phát ấn cho nhân dân và du khách thập phương sớm hơn 30 phút so với năm trước (tức từ 5h30’ sáng ngày 15 tháng Giêng). Địa điểm phát ấn vẫn được quy định ở các nhà Giải vũ. Nhà trưng bày đền Trùng hoa.
Trong các ngày 11-16 tháng Giêng. Tại đây sẽ tiếp đón đoàn đăng ký tế lễ, dâng hương. Tổ chức xen kẽ các hoạt động hội truyền thống. Như: múa lân, múa rồng, múa sư tử, hát chèo. Chầu văn, thi đấu cờ người, đấu vật…” Ngày mai 12 tháng Giêng (tức ngày 19/2 dương lịch). Sẽ diễn ra lễ Rước nước, Tế cá lần thứ 3 (nghi thức được phục dựng từ năm 2014). Phía Ban tổ chức lễ hội Đền Trần cũng đang nỗ lực hết sức. Để chuẩn bị mùa lễ khai ấn đẹp nhất trong lòng nhân dân và du khách thập phương.
Hy vọng bài viết của wpg đã cung cấp thêm thông tin hữu ích cho bạn đọc.
Nguồn: Dulichvietnam.com.vn
